Tahsilat makbuzunun tanımı henüz satışı tamamlanmayan bir hizmetin ya da malın ödeme için kesilmiş makbuzu şeklinde yapılabilmektedir. Tahsilat makbuzu genel olarak iki taraf arasında yaşanan alış ve satışlarda düzenlenmesi zorunlu tutulan bir makbuz türüdür. Bu makbuz satışı yapılan ürünün ödemesi tamamlandığı anda hazırlanmaktadır. Ödemesi tam olarak yapılan ya da ödemesinin yarısı alınan paralar bu makbuz sayesinde belgelendirilmektedir. Belgeler ürün ya da hizmette yaşanan sorunların kanıtlanması açısından büyük bir önem arz etmektedir.
Tahsilat Makbuzu Kesiminde Nelere Dikkat Edilmelidir?
Tahsilat makbuzunun kesimi ödemenin gerçekleştirilmesinin hemen ardından yapılmalıdır. Belge üzerinde zorunlu olarak doldurulması gereken alanların eksiksiz şekilde tamamlanması son derece önemlidir. Makbuz üzerinde basımı sırasında olan birtakım veriler de mevcuttur. Bu veriler:
- Firmanın adres bilgileri,
- Makbuza ait seri numarası,
- Firmaya ait bir logo.
Makbuz üzerinde doldurulacak alanlarda kesik çizgi yer almaktadır. Bu alanlarda gereken tüm bilgilerin doldurulması sonrasında nüsha iki kopya haline getirilmelidir. Tahsilat makbuzlarına firmaya ait kaşe vurulmalı ve kaşenin üstü yetkili kişi tarafından imzalanmalıdır. Nüshalardan biri ödemeyi yapacak müşteriye verilir iken diğeri kişinin işletmesinde kalmaktadır.
Tahsilat Makbuzu Kesmeye Gerek Olmayan Durumlar Hangileridir?
Tahsilat makbuzunun kesimine gerek olmaması şu durumlarda ortaya çıkmaktadır:
- Tahsilat makbuzu bir yazar kasası olan bu kasayı aktif olarak kullanan kişiler için gerekmemektedir.
- Ödemenin kredi kartı silibi bulunuyor ise başka bir makbuza gerek yoktur.
- Banka üzerinden yapılan EFT ya da havale işlemlerinde otomatik olarak oluşturulan dekontlarda makbuz ödenmesine gerek kalmamaktadır.
Tahsilat Makbuzu Nasıl Doldurulmaktadır?
Tahsilat makbuzunun doldurulması için özellikle zorunlu olan alanlara özen gösterilmelidir. Bunun nedeni zorunlu alanların doldurulmaması durumunda belgenin geçersiz sayılacağıdır. Makbuz üzerinde hem bu makbuzu alan kişinin hem de hazırlayan kişinin ismi bulunmaktadır.
Makbuzun doldurulması gereken zorunlu alanları şu şekilde ifade edilebilmektedir:
- Belgeyi hazırlayan kişinin isim ve soy ismi,
- Yetkili kişinin unvanı,
- Kişinin telefon numarası ve adres bilgisi,
- Bu makbuzun düzenlendiği tarih,
- Ödenecek tutar,
- Ödemenin çek ile yapılması planlanıyor çek bilgileri,
- Belgenin hangi amaç ile hazırlandığı bilgileri tahsilat makbuzunda eksiksiz olarak doldurulmalıdır.
Tahsilat Makbuzu Nerelerde Kullanılmaktadır?
Tahsilat makbuzunun kullanımı farklı ticari faaliyetler sırasında işletmenin hizmet ya da mal satması durumunda yapılmaktadır. Ödemenin gerçekleştiğini kanıtlamak amacı ile kullanılan bu belge hukuki bir niteliğe sahiptir. İşletmenin ekonomik giriş ve çıkışının olması durumunda gerekli makbuz kesilmektedir. Tahsilat makbuzu alım ve satım sırasında istenmeyen iddialar ile karşılaşılması durumunda makbuzun üzerinde yer alan bilgilerden yararlanılabilmektedir.
Bu makbuz tüm ticari alım ve satım işlemlerinde ödenen paranın kaydının doğru bir şekilde tutulması için hazırlanmaktadır. Ödemelerin nakit olarak yapılabilmesi mümkün iken çek de kabul edilmektedir. Tahsilat işleminde ayrıca EFT, havale gibi uzaktan gönderimler de söz konusudur. Bankaların sunduğu bu gönderimler güvenli bir tahsilat için iyi birer tercihtir.
Tahsilat makbuzu her ticari işlem için aynı kesilmese de elde edilen belgelerin ödemenin yapıldığına dair birer kanıt niteliğinde olması ortak bir özelliktir. Bu nedenle her bir işlem için ayrı bir makbuz hazırlamak ve bu makbuzu doğru şekilde doldurmak oldukça önemlidir.
Tahsilat Makbuzu Maliyeti
Tahsilat makbuzunun ücreti Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen ödemelerde talep edilmektedir. Maliye Bakanlığı kayıt dışı işlemlerinin Türkiye genelinde önlenmesi amacı ile belirli bir limiti aşan ödemelerden ücret talep etmektedir. Ücretler belirli bankalar üzerinden, PTT’lerden ya da finans kuruluşlarından yapılabilmektedir. 24 Aralık 2015 tarihi itibari ile 8 bin TL şeklinde belirlenen ödeme sınırı 2016 yılından sonra 7 bin TL’ye indirilmiştir. Ortalama 13 yıldır yürürlükte olan uygulama genel olarak fatura alma zorunluluğu olan esnafları kapsamaktadır. Ayrıca birinci ve ikinci sınıf tüccarlar ile basit usulde kazanç sağlayan kişiler de vergiden muaf sayılabilmektedir.
Tahsilat makbuzu hazırlanmasında işlemlerin her biri için yukarda belirtilen oran baz alınmaktadır. 7 bin TL tutarının aşılması durumunda işleme tabi tutulan tahsilat ve ödemeler bazı aracı kurumlar ile yapılmalıdır. Tahsilat makbuzuyla ilgili düzenlemelerin kapsamı dışına çıkan kişilere tahsil edilen tutar üzerinde yüzde 5 oranında bir ceza uygulanmaktadır. Bu ceza literatürde özel usulsüzlük cezası olarak geçmektedir.
Ayrıca 2022 Varlık Barışı ve Şartları Nelerdir? Bilgilerine de bakabilirsiniz.