İş planı hazırlamak, bir kişinin veya kurumun yönettiği işlerin hali hazırdaki durumunu ve gerçekleşmesi muhtemel durumu yazıya dökerek planlama yapmasıdır. İş planı hazırlamanın en büyük avantajı, iş devam ederken karşılaşılabilecek potansiyel riskleri de belirlemek ve bunların potansiyel çözümlerini de oluşturmaktır. Böylelikle hazırladığınız iş planı sayesinde işinizi daha risksiz bir şekilde ilerletip, öngörülebilir önlemleri alarak iş hayatınızdaki riskleri de minimuma indirmeye çalışabilirsiniz. Aynı zamanda bir şirketle iş yapmak isteyen diğer şirketler veya yatırımcılar da iş yapacakları şirketin iş planını görmek isterler. Böylece kuracakları iş ilişkisinin devamlılığını ve güvenilirliğini tespit ederek işe başlarlar. Bu sebeple birçok şirket bazı bölümlerinde (örneğin muhasebe) rutin olarak iş planı oluşturmaktadır. Ancak bir projenin başlangıcında, şirket birleşmesinde vs. gibi rutin dışı durumlarda da iş planı oluşturulabilir.
İş Planı Tanımı ve Konsepti
İş planı demek; bir işletmenin belirli bir dönem içerisinde yapmak istediği iş hedeflerini ortaya koyan, bu hedeflere nasıl ulaşacağını anlatan, işletmenin mali durumu vs. gibi her türlü konuda çok detaylı bilgilerini içeren rapordur diyebiliriz. Hazırlanan iş planı kısa ve öz bilgiler içeren bir rapor biçiminde olmalıdır. Özellikle bir proje için işletmenin durumunu gösterecek bir iş planı hazırlıyorsanız, iş planının eksiksiz hazırlanması ancak kısa ve öz biçimde hazırlanması beklenir. Özenle hazırlanmış bir iş planında, iş planının amacına göre, işletmenin planın kapsadığı süreçte karşılaşabileceği zorluklar ve riskler de bulunmalıdır. Çünkü iş hayatı öngörülebilirliği ve önlem almayı gerektirir. Özellikle bir proje için iş planı hazırlıyorsanız muhtemel riskleri belirlemeniz yatırımcı bakımından çok daha güvenilir bir hamle olacaktır.
İş Planı Neden Hazırlanır?
İş planı oluşturmak, birçok açıdan işletmeniz için avantaj yaratacaktır. Öncelikle işletmenizin mevcut durumunun gelişmesini ve gelecekteki yapılacak işlerin en sağlıklı biçimde kurulabilmesini sağlar. İş planı hazırladığınızda işletmenizin önünüzdeki süreçte nelere odaklanması gerektiği, sürecin nasıl işleyeceğini görür ve işletmenizi daha sağlam idare edersiniz. Yatırımcılar ve diğer şirketler sizin şirketinizle kuracağı herhangi bir iş ilişkisinde mutlaka iş planınızı görmek isterler. Özellikle yatırımcıların iş ilişkisi kurmadan önce önemle bakmak istedikleri şey finansal projeksiyonlarınız olacaktır. Şirketinizin büyüklüğüne göre eğer deneyimli ve alanında uzman bir yönetici ya da ortak almak istiyorsanız, bu kişiler de iş planınızı incelemek isteyeceklerdir. Çünkü iş hayatında herkes riski en aza indirgemek ve öngörülebilirliğe sahip olmak istemektedir.
Başarılı Bir İş Planı Nasıl Hazırlanır?
Doğru bir iş planı hazırlarken öncelikle işletmenizin hedefini ortaya koymalısınız. Bu hedefe ulaşmak için nasıl hareket ettiğinizi ve hangi araçları kullandığınızı anlatmalısınız. Yönetim ve çalışma şemanızı eklemeli, personeliniz veya muhtemel personel ihtiyacınız hakkında bilgiler vermelisiniz. İşletmenizin türüne göre; pazarlama, satış, üretim gibi unsurların hangisine sahipseniz bunları detaylandırmalı ve satış veya pazarlama stratejileriniz hakkında bilgi vermelisiniz. Eğer ürünleriniz varsa, ürünleriniz ve ürünleriniz pazarı, pazar hacmi, müşterilerle ola etkileşimi hakkında bilgi vermelisiniz. Ayrıca işletmenizin finansal durumu, kar-zar, arz-talep gibi verilerini eklemelisiniz. Bunların yanı sıra iş planınızı hazırladığın süreç için muhtemel riskleri ve bunlara karşı sunabileceğiniz çözümleri de anlatmalısınız.
İş Planı Hazırlama Sürecinde Nelere Dikkat Etmelisiniz?
İş planı oluştururken en önemli faktörler, iş planınıza dahil edeceğiniz bilgilerin mutlaka doğru ve geçerli bilgiler olması ve muhtemel işletme riskleri ile bu risklere karşı alabileceğiniz önlemlerin doğru şekilde yansıtılmasıdır. İş hayatında sağlıklı ve devamlılığı olan ilişkiler, güvenilirlik üzerine inşa edilir. İş planınızı doğru ve güvenilir bilgilerle oluşturmak öncelikle sizi daha gerçekçi, işletmenizi devamlı kılar. Ardından iş ilişkisi kuracağınız kişilerin de size olan güvenini artırır. Böylece sürekliliği esas olan iş ilişkileri kurabilir, işlerinizi büyüterek istediğiniz hedeflere ulaşabilirsiniz.
İş Planı Örnekleri 2022
Standart iş planı örneği:
- Yöneticiler hakkındaki bilgilerin özeti aktarılır.
- Şirketin tanımı, amacını içeren bilgiler aktarılır.
- Pazar araştırması sonucunda elde edilen veriler, hangi tür müşterilerin hedeflendiği gibi bilgiler aktarılır.
- Şirketin organizasyon ve yönetim ekibi tanıtılır, bireysel sorumlulukları ve yetkinlikleri açıklanır.
- Şirketin sunduğu ürün ve hizmetler açıklanır.
- Şirketin sunduğu ürün ve hizmetlere dair operasyon işlemlerinin nasıl gerçekleştiği açıklanır.
- Şirketin sunduğu ürün ve hizmetlerin nasıl pazarlanacağı açıklanır.
- Mali plan ve bütçe planı açıklanarak, muhtemel satışlar ve riskler hakkında bilgi verilir.
(Sayılanlar iş planında bulunması gereken başlıklar olup iş planının hazırlanma amacına göre çoğaltabilirsiniz.)
Ayrıntılı iş planı örneği:
Yukarıdaki standart iş planındaki maddelere ek olarak şu başlıklar eklenmelidir:
- Öngörülen mali tablolar
- Kredi gereksinimleri
- Harcama planları
- Kredi geri ödeme planları
Ayrıca Fizibilite Çalışması Nedir? Nasıl Yapılır? Bilgilerine de bakabilirsiniz.