Marjinal faydanın tanımını, herhangi bir malı fiyatının bir birim artması sonrasında bu artışın malın toplam değerinde yarattığı fayda olarak yapılabilir. 1. Gossen yasası olarak da bilinen marjinal fayda bir başka deyişle, son tüketilen malın toplam tüketilen tüm malın değerini azaltması anlamına gelmektedir. Neoliberal iktisatta marjinal faydanın sürekli olarak giderek azaldığı kuralı yerleşmiştir; eklenen her birim malın, malın toplam değerinde azalma meydana getirdiği düşünülmektedir. Örneğin satılan ilk malın değeri 10 birim ise satılan 100. malın toplam satılan mallara göre değerinin birim olduğu düşünülmektedir. Marjinal faydanın sürekli azalmasına mantığına göre bir tüketici bir malı ne kadar tüketirse, malın tüketici için olan değeri o kadar azalmaktadır.
Azalan Marjinal Fayda Kanunu Nedir?
Azalan marjinal fayda yasası, 1. Gossen Kanunu olarak da bilinmektedir. Azalan marjinal fayda kanunu, son tüketilen malın toplam tüketilen malın değerini azalttığı kuralıdır. İktisatta malın tüketimi arttıkça marjinal faydanın giderek azaldığı düşünülmektedir. Marjinal faydanın gösterildiği grafiklerde marjinal fayda giderek azalır sıfır noktasına ulaşır, bu noktada toplam fayda maksimuma ulaşmıştır. bu noktaya ulaştıktan sonra da marjinal fayda azalmaya devam ederek negatife düşer.
Marjinal Fayda Nasıl Hesaplanır?
Marjinal faydanın formülü toplam faydadaki değişimin miktardaki değişime bölünmesiyle ortaya çıkmaktadır. Marjinal fay formülü şu şekildedir:
- Marjinal fayda = Toplam faydadaki değişim / Miktardaki değişim yani MU = ΔTU / ΔQ
Aynı zamanda toplam faydanın türevini alarak da marjinal faydaya ulaşılabilmektedir. Marjinal faydayı bulmak için son birimin toplam faydaya etkisine bakmak gerekir, marjinal faydanın giderek azaldığı düşünüldüğü için marjinal fayda sıfır olduğunda toplam fayda maksimum olmuş demektir. Marjinal fayda sıfıra ulaştıktan sonra da negatif olarak devam eder, iktisatta buna marjinal fayda negatif adı verilmektedir.
Grafik üzerinden marjinal faydanın hesaplandığı durumlarda öncelikle grafikteki marjinal faydanın sıfır olduğu nokta bulunmalıdır, bu nokta üzerinden grafik yorumlamaları toplam fayda değişimine ve miktardaki değişime göre yapılır.
Azalan Marjinal Fayda Örneği
Azalan marjinal faydaya uygun örnek şu şekildedir (Örnekteki “şeker” yerine herhangi bir üretilen ürünü koyabilirsiniz.): Şeker tüketiminin marjinal fayda ve topla fayda üzerinden incelemek gerekirse; yenilen ilk şekerin toplam faydası 10 birimken marjinal faydası da 10 birim olmaktadır. İkinci şekerde toplam fayda 20 birime yükselirken, marjinal faydası ise 18 birime yükselmiştir. Yani sadece 8 birim artmıştır. Üçüncü şeker de toplam fayda 30 birim olurken, marjinal fayda 24 birime yükselir. Diğer bir değişle sağlanan marjinal fayda 8’de kalmıştır. Dördüncü şeker yendiğinde toplam fayda 40 birimken marjinal fayda 6 birime düşmüştür. Beşinci şekerde ise toplam fayda değişmez iken marjinal fayda sıfıra inmiştir. İşte bu nokta doyum noktası olmaktadır.
Toplam Fayda ve Marjinal Fayda Farkı Nedir?
Toplam faydanın tanımı, tüketici tarafından bir malın veya hizmetin çeşitli birimlerinin tüketilmesinden belirli bir noktada veya bir süre zarfında elde edilen genel memnuniyet, toplam fayda olarak bilinir. Marjinal fayda ise bir mal veya hizmetin bir biriminin daha tüketilmesi nedeniyle toplam hizmete ekleme yapılması anlamına gelir, bir kişinin ardışık her bir malın tüketim biriminin tüketiminden elde ettiği faydanın miktarını ifade eder. Toplam fayda ile marjinal fayda arasındaki fark şu şekildedir: Toplam fayda mal tüketildikçe artmasına rağmen marjinal fayda mal tüketildikçe azalmaktadır.
Eş Marjinal Fayda Yasası Nedir?
2. Gossen Kanunu olarak da bilinen eş marjinal fayda yasası, tüketicinin satın aldığı mallardan her biri için yapacağı harcamanın sonucunda parasından elde edeceği faydanın malların her biri itibariyle eşit olması anlamına gelmektedir. Ekonominin temel kabullerinden biridir. Toplumsal ve ekonomik denge bireysel denge sonucunda ortaya çıktığına göre, tüketicinin sınırsız gereksinimleri ile sınırlı olanakları arasındaki denge, bireylerin her mala yaptıkları harcamanın son biriminde elde ettikleri faydayı eşitlediklerinde ulaşılan optimal bireysel dengedir. Yani tüketici ve üreticilerin maksimizasyon davranışları kaynakların sınırlanması ile seçim ve üretim olanaklarının sınırlamasına tabi olduğuna göre, optimallik tüketim-fayda ve üretim faktörü-çıktı arasındaki ilişki, tüketimde marjinal fayda, üretimde marjinal verimlilik ilkelerinin uygulanışına bağlıdır ve neoklasik ekonomi, eş marjinallik ilkesinin azalan marjinal getiri ile tam rekabet koşullarındaki uygulamasını konu edinir.
Ayrıca NACE Kodu Nedir, Ne İşe Yarar? Bilgilerine de bakabilirsiniz.